سلامت دهان و دندان یکی از عوامل مهم در حفظ بهداشت عمومی و کیفیت زندگی افراد است. یکی از روش‌های اصلی برای پیشگیری از بیماری‌های دندانی و لثه‌ای، جرم‌گیری است که به دو نوع مختلف تقسیم می‌شود: جرم‌گیری دندان و جرم‌گیری لثه. بسیاری از افراد تفاوت‌های این دو فرآیند را ندانسته و تصور می‌کنند که این دو کار مشابه یکدیگر هستند. اما واقعیت این است که هر کدام از این روش‌ها اهداف و تکنیک‌های خاص خود را دارند و تاثیرات متفاوتی بر سلامت دهان و دندان دارند. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های اصلی میان جرم‌گیری دندان و لثه، اهمیت هرکدام و ضرورت انجام این درمان‌ها پرداخته خواهد شد. هدف ما این است که با آگاهی از این تفاوت‌ها، بهترین تصمیمات را برای حفظ سلامت دهان و دندان خود بگیرید.
فرق جرم‌گیری لثه با جرم‌گیری دندان
جرم‌گیری دندان و لثه دو فرآیند متفاوت در مراقبت‌های دندانی هستند که به بهبود سلامت دهان و دندان کمک می‌کنند. جرم‌گیری دندان به فرآیند حذف پلاک و جرم‌هایی که به سطح دندان‌ها چسبیده‌اند، اطلاق می‌شود. این جرم‌ها معمولاً از پلاک‌های میکروبی تشکیل شده و می‌توانند باعث مشکلاتی نظیر التهاب لثه و پوسیدگی دندان شوند. در این روش، دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، جرم‌های سخت را از سطح دندان‌ها برداشته و دندان‌ها را تمیز می‌کند.
از سوی دیگر، جرم‌گیری لثه به فرآیند پاکسازی جرم و باکتری‌هایی که در اطراف خط لثه تجمع می‌کنند، اشاره دارد. این فرآیند معمولاً در مواردی انجام می‌شود که لثه‌ها به التهاب یا عفونت دچار شده‌اند. زمانی که این باکتری‌ها به عمق بافت لثه نفوذ کنند، می‌توانند منجر به بیماری‌های لثه مانند پریودنتیت شوند. جرم‌گیری لثه به کاهش التهاب و بازگرداندن سلامت لثه‌ها کمک می‌کند و می‌تواند شامل درمان‌های خاصی مانند تمیز کردن عمقی لثه باشد.
در نهایت، هر دو نوع جرم‌گیری برای حفظ سلامت دهان و دندان ضروری هستند، اما روش‌ها و اهداف آن‌ها متفاوت است. جرم‌گیری دندان بیشتر به تمیز کردن سطح دندان‌ها و جلوگیری از پوسیدگی کمک می‌کند، در حالی که جرم‌گیری لثه بیشتر برای درمان بیماری‌های لثه و پیشگیری از مشکلات جدی‌تر مانند افتادن دندان‌ها انجام می‌شود.
جرم‌گیری دندان چیست؟
جرم‌گیری دندان فرآیندی است که برای حذف پلاک‌های دندانی و جرم‌هایی که به سطح دندان‌ها چسبیده‌اند، انجام می‌شود. این جرم‌ها عمدتاً از مواد غذایی باقی‌مانده و باکتری‌ها تشکیل شده‌اند که در صورتی که به موقع از دندان‌ها پاک نشوند، می‌توانند موجب پوسیدگی و ایجاد مشکلات دیگر مانند التهاب لثه شوند.
مراحل جرم‌گیری دندان:
شستشو و تمیز کردن دندان‌ها: دندانپزشک با استفاده از ابزارهای ویژه و دستگاه‌های اولتراسونیک، پلاک‌ها و جرم‌های روی دندان‌ها را به دقت از بین می‌برد.
پولیش دندان‌ها: پس از برداشتن جرم، سطح دندان‌ها با ابزار مخصوص صاف و براق می‌شود تا از تجمع مجدد پلاک جلوگیری شود.
جرم‌گیری لثه چیست؟
در مقابل، جرم‌گیری لثه به فرآیندی گفته می‌شود که برای پاکسازی جرم و باکتری‌هایی که در نواحی اطراف خط لثه تجمع کرده‌اند، انجام می‌شود. این جرم‌ها معمولاً ناشی از پلاک‌های میکروبی هستند که در صورت عدم درمان، می‌توانند به عمق بافت لثه نفوذ کرده و باعث بیماری‌های لثه‌ای مانند پریودنتیت شوند.
مراحل جرم‌گیری لثه:
پاکسازی عمقی: این فرآیند شامل برداشتن جرم‌ها و باکتری‌های موجود در فضاهای بین دندان و لثه است.
درمان بیماری‌های لثه: در صورتی که التهاب یا عفونت لثه‌ها وجود داشته باشد، دندانپزشک می‌تواند درمان‌های خاصی را برای تسکین التهاب و بهبود سلامت لثه‌ها انجام دهد.
تفاوت‌های اصلی میان جرم‌گیری دندان و لثه:
1. هدف اصلی:
o جرم‌گیری دندان بیشتر به تمیز کردن سطح دندان‌ها و جلوگیری از پوسیدگی کمک می‌کند.
o جرم‌گیری لثه به پاکسازی جرم‌ها و باکتری‌ها از نواحی اطراف خط لثه و درمان بیماری‌های لثه‌ای اختصاص دارد.
2. زمان و شدت درمان:
o جرم‌گیری دندان معمولاً یک فرآیند ساده و سریع است که نیاز به زمان زیادی ندارد.
o جرم‌گیری لثه ممکن است زمان‌برتر باشد و در برخی موارد نیاز به درمان‌های اضافی داشته باشد.
3. ابزار مورد استفاده:
o در جرم‌گیری دندان از ابزارهای ساده‌تری مانند دستگاه‌های اولتراسونیک استفاده می‌شود.
o در جرم‌گیری لثه از ابزارهایی برای پاکسازی عمقی‌تر و درمان بافت لثه‌ای استفاده می‌شود.
اهمیت هر دو فرآیند برای سلامت دهان:
حفظ سلامت دهان و دندان نیازمند توجه به هر دو فرآیند جرم‌گیری است. در صورتی که از جرم‌گیری دندان غافل شویم، ممکن است دندان‌ها دچار پوسیدگی شوند و در صورتی که جرم‌گیری لثه انجام نشود، بیماری‌های لثه‌ای مانند پریودنتیت می‌توانند به مشکلات جدی‌تری منجر شوند که حتی منجر به افتادن دندان‌ها شوند.
چرا باید جرم‌گیری را جدی بگیریم؟
جرم‌گیری منظم نه تنها به زیبایی و سلامت دندان‌ها کمک می‌کند بلکه از بیماری‌های لثه‌ای جلوگیری کرده و خطر ابتلا به عفونت‌ها و مشکلات دیگر را کاهش می‌دهد. بنابراین توصیه می‌شود که حداقل هر 6 ماه یک‌بار جرم‌گیری دندان‌ها و لثه‌ها انجام شود.
جرم‌گیری یکی از اصولی‌ترین روش‌های پیشگیری و درمان مشکلات دندانی و لثه‌ای است که متاسفانه بسیاری از افراد نسبت به آن بی‌توجه هستند. عدم انجام جرم‌گیری منظم می‌تواند منجر به بروز مشکلات جدی‌تری در دهان و دندان شود که درمان آن‌ها سخت‌تر و هزینه‌برتر خواهد بود. در اینجا به دلایل مهمی اشاره می‌کنیم که چرا باید جرم‌گیری را جدی بگیریم:
1. پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها
پلاک‌ها و جرم‌های دندانی به مرور زمان تبدیل به لایه‌های سختی می‌شوند که بر روی دندان‌ها می‌چسبند. این لایه‌ها شامل باکتری‌ها و مواد غذایی باقی‌مانده هستند که باعث فساد مینای دندان و پوسیدگی آن می‌شوند. جرم‌گیری منظم باعث حذف این پلاک‌ها و جرم‌ها می‌شود و از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌کند.
2. جلوگیری از التهاب و بیماری‌های لثه
جرم‌های تجمعی در نواحی لثه می‌توانند باعث التهاب و عفونت لثه‌ها شوند. این مشکلات معمولاً با علائمی مانند خونریزی هنگام مسواک زدن، بوی بد دهان و درد در لثه همراه هستند. در صورتی که این مشکلات درمان نشوند، ممکن است منجر به بیماری‌های جدی‌تر مانند پریودنتیت شوند که می‌تواند باعث تخریب لثه‌ها و حتی افتادن دندان‌ها شود.
3. پیشگیری از بوی بد دهان هالیتوز
تجمع پلاک‌ها و باکتری‌ها در دهان می‌تواند علت اصلی بوی بد دهان باشد. با انجام جرم‌گیری، پلاک‌ها و باکتری‌ها از بین می‌روند و به کاهش بوی نامطبوع کمک می‌کنند. جرم‌گیری باعث می‌شود که دهان شما احساس تازگی و تمیزی کند.
4. حفظ زیبایی دندان‌ها
جرم‌گیری دندان‌ها باعث تمیز شدن سطح آن‌ها و براق‌تر شدن آن‌ها می‌شود. این کار نه تنها دندان‌ها را از جرم‌های زشت پاک می‌کند، بلکه باعث می‌شود که دندان‌ها ظاهری سالم و درخشان داشته باشند. این فرآیند به‌ویژه برای افرادی که به دنبال حفظ زیبایی لبخند خود هستند، اهمیت زیادی دارد.
5. کاهش ریسک بیماری‌های جدی
عدم توجه به سلامت دندان‌ها و لثه‌ها می‌تواند به مشکلات جدی‌تری مانند عفونت‌های قلبی و دیابت نوع 2 منجر شود. تحقیقات نشان داده‌اند که التهاب مزمن لثه می‌تواند با افزایش ریسک بیماری‌های قلبی و عروقی ارتباط داشته باشد. همچنین بیماری‌های لثه می‌توانند باعث افزایش قند خون و تشدید مشکلات دیابت شوند.
6. صرفه‌جویی در هزینه‌های درمانی
درمان مشکلات دندان و لثه زمانی که به مرحله پیشرفته برسند، معمولاً بسیار گران‌تر از پیشگیری و جرم‌گیری منظم است. با انجام جرم‌گیری به صورت دوره‌ای، می‌توانید از بروز بسیاری از مشکلات دندانی و لثه‌ای جلوگیری کنید و هزینه‌های درمانی را کاهش دهید.
در نهایت، جرم‌گیری نه تنها برای سلامت دهان و دندان، بلکه برای حفظ کیفیت زندگی و جلوگیری از مشکلات جدی‌تری که ممکن است به تدریج ایجاد شوند، ضروری است. بنابراین، مراجعه منظم به دندانپزشک و انجام جرم‌گیری به عنوان یک بخش از روتین بهداشت دهان و دندان خود، از اهمیت بالایی برخوردار است.
نتیجه گیری
جرم‌گیری دندان و لثه از اقدامات ضروری برای حفظ سلامت دهان و دندان است. جرم‌گیری دندان از تجمع پلاک‌ها جلوگیری کرده و مانع تغییر رنگ و پوسیدگی می‌شود، در حالی که جرم‌گیری لثه برای پیشگیری از التهاب و بیماری‌های لثه‌ای ضروری است. عدم انجام جرم‌گیری منظم می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند پوسیدگی، بوی بد دهان و حتی از دست دادن دندان‌ها شود. همچنین، سلامت دهان ارتباط مستقیمی با بیماری‌هایی مانند دیابت و مشکلات قلبی دارد. مراجعه منظم به دندانپزشک و انجام جرم‌گیری دوره‌ای، علاوه بر حفظ سلامت دندان‌ها، از هزینه‌های درمانی آینده جلوگیری می‌کند.
